Fondacija Nataše Kovačević na Kalemegdanu podiže spomenik u čast Anrija Hela

U čast prvog trenera, prve košarkaške reprezentacije Jugoslavije, Francuza Anriја Hela, i tadašnjih reprezentativaca, Fondacija košarkašice Nataše Kovačević podiže spomenik na Kalemegdanu.

Spomenik će biti postavljen na graničnoj liniji terena Crvene zvezde i Partizana.

Inače, pošto se radi o zaštićenoj zoni to će biti prvi spomenik podignut nakon više decenija. Inicijativu Fondacije i poznate srpske košarkašice podržali su KSS, Zvezda, Partizan, francuski Savez, a pismo podrške je umesto tad povređenog kapitena Tonija Parkera doneo njegov zamenik Boris Dijao.
„Iskreno se nadamo da će spomenik biti postavljen u decembru. Nataša je obrazlagala značaj postavljanja spomenika u Skupštini grada Beograda i ideju su podržali svi, pozicija i opozicija“, kaže za MOZZART Sport tata Nataše Kovačević i predsednik fondacije Vukašin Kovačević koji nas je upoznao i sa biografijom sjajnog francuskog trenera Anrija Hela.
„Anri Hel je stigao iz Pariza u Beograd, 1948. godine i postao prvi profesionalni – stručni selektor reprezentacije Jugoslavije. Za dve godine, od 1948. do 1950. godine, koliko je proveo u Beogradu, ostavio je neizbrisiv trag, o čemu su svedočili mnogi pioniri srpske i jugoslovenske škole košarke. Pre svih, počasni generalni sekretar FIBA Borislav Bora Stanković, Srđa Kalember, Lajoš Engler, Vasa Stojković, Milorad Sokolović Soko i drugi. Hel, istaknuti reprezentativac Francuske pre Drugog svetskog rata, jedini je trener koji je u našoj reprezentaciji u isto vreme trenirao četiri člana FIBA „Galerije slavnih“, četiri stuba srpske, jugoslovenske i evropske košarke, Boru Stankovića, Nebojšu Popovića, Radomira Šapera i Aleksandra Acu Nikolića. Dogodilo se to u Nici, januara 1950. godine, u kvalifikacijama za Prvo svetsko prvenstvo u Buenos Ajresu, oktobar 1950. godine“.

Kovačević nas je podsetio kakve košarkaške veličine su otišle na kvalifikacioni turnir u grad između Kana i Monaka.
„U Nicu je Anri poveo trinaest košarkaša iz beogradskih klubova. Na slici se, pored Anri Hela, Nebojše Popovića (Crvena zvezda), Bore Stankovića (Železničar), Radomira Šapera (Partizan) i Aleksandra Ace Nikolića (Crvena zvezda), nalaze i Milorad Sokolović, Aleksandar Gec, Ladislav Demšar, Srđa Kalember, Tulio Roklicer, Dragan Godžić (sva šestorica Crvena zvezda), Mirko Marjanović, Lajoš Engler, i Volmoš Loci (sva trojica iz Partizana)“.

Anri Hel se nakon dvogodišnjeg boravka u tadašnjoj Jugoslaviji vratio u Francusku.
„Po povratku iz Beograda u Pariz počeo je da radi kao profesor fizičke kulture u jednoj pariskoj gimnaziji i tu je stekao penziju. Kako je govorio Bora Stanković, Hel je do kraja svog života bio zainteresovan da Jugoslavija napreduje u košarci i stalno je slao sportsku literaturu i održavao kontakte sa svojim nekadašnjim učenicima. Rođen je 1911. godine i bio je visok 178 cm. Za reprezentaciju Francuske odigrao je 25 utakmica i postigao 86 poena. Na Evropskom prvenstvu u Letoniji 1937. godine bio je ključni igrač Francuske na odlučujućem meču u borbi za bronzanu medalju, protiv Poljske (27:24), kada je bio najbolji strelac na utakmici sa osam poena. Bila je to prva medalja u istoriji francuske košarke“.

Nataša Kovačević je jedina osoba bez noge koja se vratila u profesionalnu košarku. Taj podvig, potom, podizanje spomenika Anri Helu, kao i višedecenijsko košarkaško prijateljstvo dve Federacije, srpske i francuske, je tema dokumentarnog filma “Skok” koji se tri godine snima u sedam različitih zemalja.
“Blizu smo cilja i završetka filma “Skok”. Iskreno se nadamo da će Fondacija imati sredstava da ugostimo i Helove potomke kao i žive igrače i potomke preminulih košarkaša. Neki od njih su u internet kampanji za donacije u realizaciji snimanja filma i podizanje spomenika bili donatori. Kampanja nije uspela skupili smo oko 1700 evra. Spomenik će biti visok tri metra”, konstatovao je Vukašin Kovačević uz apel da ljubitelji košarke koji su u mogućnosti pomognu ove projekte fondacije “Nataša Kovačević”. Detaljnije na natasakovacevicfoundation.com.

Piše: Đurđe Mečanin
(djurdje.mecanin@mozzartbet.com)